Môi trường
Ba sẽ là cánh chim cho con bay thật xa, mẹ sẽ là nhành hoa cho con cài lên ngực.

Điều gì làm nên thành công? Câu hỏi xưa như trái đất và cũng chẳng bao giờ biết câu trả lời chính xác. Chỉ biết là thành công có rất nhiều yếu tố, tuỳ từng thời điểm, tuỳ mỗi người mà những yếu tố đó lại khác nhau. Tuy nhiên, tôi thấy có một điểm chung trong phần lớn các câu chuyện về sự thành công đấy là có một môi trường tốt. Bài viết này tôi sẽ kể một vài ví dụ mà tôi đã quan sát được.
Khabib, Islam và Dagestan
Khabib, Islam là hai võ sĩ nổi tiếng trong bộ môn MMA - Mix Martial Arts. Trong khi huyền thoại Khabib chưa từng thất bại trong 29 lần thượng đài, thì Islam cũng đã có tới 25/26 chiến thắng trong sự nghiệp (tính đến tháng 01/2024). Cả hai có rất nhiều điểm chung từ ngoại hình, phong cách thi đấu, cho đến cùng một quốc tịch: cộng hoà Dagestan (trực thuộc liên bang Nga).
Dagestan nằm ở khu vực địa chính trị khá phức tạp, nơi rất dễ xảy ra các cuộc xung đột và chiến tranh. Người dân sống ở khu vực đó thường học võ để có thể tự vệ cá nhân. Do đó từ lâu, môn vật đã được người dân ở Dagestan chọn làm môn thể thao truyền thống. Cứ mỗi sáng, họ rủ nhau ra bờ biển Caspi tập các bài khởi động, cardio, rồi tập luyện vật. Những đứa bé ở Dagestan thường được bố mẹ của chúng cho vật nhau khi họ đến nhà hàng xóm chơi.
Thậm chí môn vật đã và đang dần trở thành một thứ tôn giáo ở Dagestan. Với một môi trường thuận lợi như vậy thật dễ hiểu khi nơi đây là cái nôi của những võ sĩ, những đô vật huyền thoại của thế giới.
Nói lời cảm ơn
Hôm vừa rồi tôi có gọi Zalo về nhà và nói chuyện với một đứa cháu. Nó hiện giờ đang học lớp một. Hồi còn bé nó là đứa hay nói và khi được dạy lời cảm ơn, nó nói rất dễ dàng.
Nhưng kể từ khi lên tiểu học, mỗi khi cần phải nói cảm ơn, nó thường né tránh. Khi người lớn nhắc thì nó gượng ép nói cho có. Vậy nguyên nhân là do đâu?
Tôi tin cũng lại là do môi trường. Có lẽ khi vào một môi trường mới, những bạn bè xung quanh không còn ai nói lời cảm ơn, thì tự khắc nó cũng không nói nữa.
Sến hay là tạo môi trường tràn ngập yêu thương
Ngày trước tôi hễ thấy ai gọi người mình yêu thương như là vợ yêu, chồng yêu, anh yêu, em yêu, bố yêu hay mẹ yêu thì tôi đều thấy “sến”. Và tôi cũng được định sẵn một cái thành kiến trong đầu là không nên “sến”. Tuy nhiên thử nghĩ mà xem, cũng giống như lời cảm ơn, nói thêm chữ “yêu” vào lời gọi sẽ làm cho mối quan hệ trở nên đặc biệt hơn rất nhiều. Nó thể hiện rằng ta quan tâm, yêu thương người kia biết nhường nào.
Nói những lời yêu thương thường xuyên cũng sẽ tạo môi trường tốt để con cái sau này noi theo và kết quả là chúng cũng sẽ nói với ta những lời yêu thương như thế. Chẳng bố mẹ nào không muốn con mình gọi mình là “bố yêu, mẹ yêu” cả. Do đó, hãy nói thật nhiều lời yêu thương.
Thu nhập cá nhân
Người ta hay nói là bạn ở đâu trong 5 năm tới phụ thuộc vào 5 người mà bạn tiếp xúc nhiều nhất. Hay một câu khác tương tự: thu nhập của bạn bằng trung bình thu nhập của 5 người mà bạn hay làm việc cùng nhất.
Mấy nhận xét này có phần đúng phần sai, nhưng thể hiện rất rõ ý về việc môi trường mà chúng ta làm việc mỗi ngày ảnh hưởng trực tiếp đến sự thăng tiến trong công việc.
Nếu ta chơi một nhóm toàn những người có ý chí làm ăn, tự khắc ta cũng muốn đi kiếm tiền. Nếu ta trong một nhóm toàn những người học hành chăm chỉ, ta cũng muốn sắn tay lên mà học. Còn nếu xung quanh ta chỉ toàn những lời ca thán, ta cũng sẽ ca thán suốt ngày.
Kết luận
Dĩ nhiên trên thế giới không thiếu những trường hợp vượt khó. Thậm chí phần lớn những con người kiệt xuất đều có xuất phát điểm không tốt, tức là họ không có một môi trường tốt từ thưở nhỏ. Nhưng có một điều tôi dám chắc chắn, là họ sẽ tìm cách để đưa bản thân vào những môi trường tốt nhất phục vụ ước mơ của họ.